Transport dzieł sztuki i sztuka transportu. Jak bezpiecznie przewozić dzieła sztuki?
„Piękno tkwi w oku patrzącego”–brzmi znane powiedzenie. Nie jest to jednak ani czas, ani miejsce, by angażować się w filozoficzne debaty na temat subiektywności lub obiektywności piękna, czy też jego uniwersalności. W końcu, jak głosi inna słynna łacińska maksyma, „o gustach się nie dyskutuje”. Nie można jednak podziwiać (ani krytykować) dzieł sztuki, jeśli zostały one uszkodzone podczas transportu.
Obiektywnie rzecz biorąc, zapewnienie bezpiecznego transportu obrazów lub rzeźb jest zadaniem, o które muszą zadbać artyści, muzea, domy aukcyjne i galerie sztuki zajmujące się sprzedażą lub wypożyczaniem dzieł sztuki innym podmiotom.
Każdy przewożony ładunek wymaga najwyższej jakości obsługi, aby nie uległ uszkodzeniu podczas załadunku, transportu i rozładunku. Jest to oczywiste dla każdego dostawcy usług logistycznych. Szczególnym przypadkiem są jednak dzieła sztuki, które wymagają jeszcze większej dbałości podczas przewozu. Są to bowiem przedmioty o ogromnej wartości, często bezcenne, unikatowe i kruche, liczące niekiedy kilkadziesiąt, a nawet kilkaset lat. Dlatego ich transport wymaga jeszcze większej dokładności i ostrożności.
Jeśli jesteś artystą pragnącym wysłać swoje dzieła do galerii na drugim końcu kraju, przedstawicielem domu aukcyjnego wysyłającym obrazy do nowych właścicieli za granicą lub kuratorem muzealnym przygotowującym część kolekcji do wypożyczenia innemu muzeum, przedstawiamy Ci krótki poradnik, poruszający podstawowe kwestie, o których należy pamiętać przygotowując dzieła sztuki do transportu drogowego.
Pamiętaj, że są to tylko ogólne wytyczne, a każdy z omawianych tematów wymaga dalszej szczegółowej analizy.
Transport dzieł sztuki. Przygotowanie do transportu
Obrazy
Przygotowanie obrazów do transportu należy rozpocząć od ich odkurzenia przy użyciu miękkiej, niestrzępiącej się szmatki. Delikatne płótna należy pokryć warstwą werniksu, aby dodatkowo je zabezpieczyć. Jeśli obraz jest oprawiony, należy owinąć go folią bąbelkową, upewniając się, że strona z bąbelkami jest skierowana na zewnątrz i że folia nie dotyka bezpośrednio płótna. Szczególną uwagę należy zwrócić na zabezpieczenie krawędzi i narożników. Przygotowany obraz należy następnie umieścić w specjalnej skrzyni transportowej.
W przypadku obrazów nieoprawionych należy ułożyć je między dwoma arkuszami sztywnego kartonu, większymi niż samo płótno, tworząc ochronną „kanapkę”. Na płótnie powinno się położyć warstwę gazy, aby chłonęła wilgoć, która mogłaby uszkodzić obraz. Następnie należy zabezpieczyć krawędzie kartonu taśmą, owinąć wszystko folią bąbelkową z bąbelkami skierowanymi na zewnątrz i umieścić w skrzyni transportowej. W przypadku dzieł sztuki oprawionych w szkło, takich jak plakaty lub grafiki, zaleca się przyklejenie dwóch pasków taśmy malarskiej na szkle, tworząc kształt litery X, aby zabezpieczyć artefakt na wypadek pęknięcia tafli.
Rzeźby
Rzeźby należy zabezpieczyć folią bąbelkową, pianką poliuretanową lub styropianem, aby uniknąć bezpośredniego kontaktu z twardymi powierzchniami. Przed zabezpieczeniem rzeźby należy usunąć z niej kurz, aby zmniejszyć ryzyko zarysowania delikatnych powierzchni. Jeśli rzeźbę można rozłożyć na mniejsze części, należy to zrobić, przygotowując kilka mniejszych przesyłek.
Zabezpieczona rzeźba umieszczana jest w specjalnej drewnianej skrzyni transportowej, zapewniającej stabilność. Puste przestrzenie między skrzynią a rzeźbą można wypełnić styropianowymi chrupkami, choć nie powinny być one używane do transportu obrazów.
Przed zapakowaniem dzieła sztuki do transportu konieczne jest sporządzenie dokumentacji fotograficznej artefaktu i przesyłki. Służy to jako dowód stanu dzieła przed wysyłką, na wypadek uszkodzenia podczas transportu.
Przesyłka powinna być również odpowiednio oznakowana (np. „Tą stroną do góry”, „Kruche”, „Ostrożnie”).
Transport dzieł sztuki. Wybór odpowiedniego dostawcy usług logistycznych
Jeśli nie zajmujesz się transportem dzieł sztuki samodzielnie, konieczne będzie wybranie dostawcy usług logistycznych, który przejmie ten proces. Ważne jest, aby dostawca oferował ubezpieczenie obejmujące pełną wartość dzieła sztuki, w tym jego wartość historyczną, emocjonalną i finansową. Ubezpieczenie powinno również chronić przed wszelkim ryzykiem związanym z transportem, w tym uszkodzeniem lub kradzieżą.
Jeśli dzieło ma zostać wysłane za granicę, konieczne jest wybranie partnera logistycznego z doświadczeniem w odprawie celnej.
Wybrany partner powinien dysponować pojazdem dostawczym dostosowanym do wielkości i rodzaju przewożonych dzieł sztuki, wyposażonym w systemy stabilizacji ładunku. Przestrzeń ładunkowa musi być czysta, sucha i wolna od ostrych krawędzi. W przypadku bardzo cennych lub delikatnych dzieł sztuki może być konieczne użycie specjalistycznego pojazdu z kontrolą temperatury i monitorowaniem przestrzeni ładunkowej w czasie rzeczywistym.
Równie ważne jest planowanie trasy;zaleca się unikanie obszarów o wysokim poziomie przestępczości lub trudności w ruchu drogowym, a także dróg o nierównej nawierzchni, które mogłyby spowodować uszkodzenie przewożonych dzieł sztuki.
Transport dzieł sztuki wymaga szczególnej uwagi i ostrożności ze względu na ich wartość i unikalny charakter. Wybierając partnera logistycznego do obsługi transportu rzeźb, obrazów lub innych dzieł sztuki, upewnij się, że oferuje on odpowiednią ochronę ładunku, ubezpieczenie, ma doświadczenie w odprawie celnej i posiada odpowiednio przystosowane do tego celu pojazdy dostawcze.
Chcesz przewozić z nami Twoje dzieła sztuki?